စေနၿဂိဳဟ္လတစ္စင္းမွ အခိုးအေငြ႕မ်ားပန္းေန။

စေနၿဂဳိဟ္၏ လတစ္စင္းေပၚမွ ပန္းထြက္ေနေသာ ထူးဆန္းသည့္ အခိုးအေငြ႕မ်ားမွာ ၎င္းလ၏မညီညာသည့္ပတ္လမ္း အတြင္း ဆြဲငင္အားယိမ္းထိုး လႈပ္ယမ္း မႈေၾကာင့္ အေပၚယံေရခဲလႊာေပၚရွိ ဧရာမအက္ေၾကာင္းမ်ား ဖြင့္ခ်ည္ပိတ္ခ်ည္ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေနၾကရာမွ ပန္းထြက္ လာၾကဖြယ္ရွိသည္ ဟု ဗုဒၶဟူးေန႔ထုတ္ ေလ့လာခ်က္ တစ္ခုက ဆိုသည္။

အေငြ႕မ်ားသည္ Enceladus ေခၚ လ၏ ေတာင္၀င္႐ိုးစြန္း ျပတ္ေရြ႕ေၾကာ မ်ားတစ္ေလွ်ာက္မွ ပန္းထြက္ေနျခင္း ျဖစ္ၿပီး ယခင္ႏွစ္ႏွစ္ကတည္းက သိပၸံ ပညာရွင္မ်ား စတင္ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကသည္။

လမ်က္ႏွာျပင္ေအာက္ မနက္႐ိႈင္း လွသည့္ ေနရာရွိ ေရေႏြးမ်ား ေရေႏြးေငြ႕ အျဖစ္ ပန္းထြက္လာႏိုင္ဖြယ္ရွိေသာ္ လည္း ခန္႔မွန္းေျခ ကီလိုမီတာ (မိုင္) အနည္းငယ္အထိ ထုရွိၿပီး အပူခ်ိန္ ေရခဲအမွတ္ေအာက္ ၁၉၃ ဒီဂရီ ဆဲလ္ စီးယပ္ (ေရခဲအမွတ္ေအာက္ ၃၁၅ ဒီဂရီဖာရင္ဟိုက္) ရွိသည့္ အေျခအေန ႏွင့္ မကိုက္ညီေအာင္ျဖစ္ေနျပန္သည္။

ကယ္လီဖုိးနီးယားတကၠသိုလ္မွ ဖရန္ ဆစ္နင္မိုး ဦးေဆာင္သည့္ သုေတသနအဖြဲ႕၏ ေတြးဆခ်က္အရ ေမ်ာေနေသာ ဧရာမ ေရခဲလႊာထုခ်ပ္ႀကီးမ်ား တစ္ခု ႏွင့္တစ္ခု ပြတ္တိုက္မိရာမွ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ အပူေၾကာင့္ ေရေငြ႕စေသာ အေျခ အေနမ်ားျဖစ္လာႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။

Nature ဂ်ာနယ္ပါ ေလ့လာခ်က္အရ ဧရာမေရခဲလႊာ ခ်ပ္ႀကီးမ်ား ေရြ႕လ်ားေနႏိုင္ျခင္းမွာ ၎င္းေရခဲထုလႊာႀကီး၏ေအာက္ ကီလို မီတာမ်ားစြာနက္သည့္ေနရာတြင္ အရည္ မ်ားရွိေန၍ျဖစ္သည္ဟုလည္းဆိုသည္။

အခ်င္းကီလိုမီတာ ၅၀၀ ခန္႔သာရွိေသာ အဆိုပါ လမ်က္ႏွာျပင္ေပၚလႊမ္းျခံဳထားေသာ ေရခဲလႊာထုမွာ အနည္းဆံုး ငါးကီလိုမီတာရွိၿပီး အခ်ဳိ႕ေနရာတြင္ ထို႔ထက္ အဆမ်ားစြာပို၍ထူႏိုင္သည့္ အေထာက္အထားမ်ားကိုလည္း သုေတသီမ်ား ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကသည္။

Nature ဂ်ာနယ္ပါ ဒုတိယေလ့လာ ခ်က္တြင္ ေဂါ့ဒတ္အာကာသ ပ်ံသန္းေရးဌာနမွ တာရီဟားဖို႔ဒ္ ဦးေဆာင္ေသာ အျခားသိပၸံပညာရွင္မ်ားအဖြဲ႕က ေရခဲ ျပင္ေပၚရွိ အက္ေၾကာင္းႀကီးမ်ား ပြင့္ခ်ည္ပိတ္ခ်ည္ မတည္မၿငိမ္ ျဖစ္ေန သည့္အေၾကာင္းရင္းကို ရွင္းျပထားသည္။